Dzień III - Plemiona Amazońskie

27 września 2019, trzeci dzień nowenny przed uroczystością św. Franciszka

Plemiona amazońskie

Prezentacja tematu (Instrum. 57-61)

    Według danych instytucji specjalizujących się w tematyce kościelnej (np. CIMI), na terytorium Amazonii jest od 110 do 130 różnych plemion autochtonicznych pozostających w dobrowolnej izolacji, zwanych też "wolnymi plemionami". Żyją one na marginesie społeczeństwa lub w sporadycznym kontakcie z nim. Nie znamy ich nazw własnych, języków czy kultury. Z tego też powodu nazywamy je "plemionami oddalonymi", "wolnymi", "autonomicznymi". Plemiona te żyją w głębokiej łączności z naturą. Wiele z nich podjęło decyzję o oddaleniu się z powodu traum doświadczonych w przeszłości. Inne zostały do tego zmuszone siłą za pomocą eksploatacji ekonomicznej Amazonii. Plemiona Autochtoniczne w Dobrowolnym Oddaleniu opierają się aktualnemu drapieżnemu modelowi rozwoju ekonomicznego, zabójczemu dla życia ludzi i ekosystemów, prowadzącemu do zniewolenia, aby móc żyć w wolności. (cf. Fr.PM). Niektóre "plemiona oddalone" zajmują ziemię wyłącznie autochtoniczne, inne - ziemie początkowo autochtoniczne, lecz teraz dzielone z "plemionami kontaktu", jeszcze inne w rezerwatach, niektóre na obszarach pogranicznych. 

    Plemiona Autochtoniczne w Dobrowolnym Oddaleniu są narażone na zagrożenia pochodzące z sektorów przemysłu rolniczego  i te, które w niejawny sposób eksploatują minerały, drewno i inne zasoby naturalne. Są także ofiarą handlu narkotykami, mega-projektów infrastruktury, jak elektrownie wodne i autostrady międzynarodowe oraz nielegalnej aktywności związanej z modelem rozwoju przemysłu wydobywczego. 

    Ryzyko przemocy wobec kobiet pochodzących z tych plemion wzrosło wraz z obecnością kolonizatorów zajmującym się przemysłem drzewnym, żołnierzy, pracowników firm wydobywczych - z których przeważająca większość to mężczyźni. W niektórych regionach Amazonii w 90% przypadków zabójstw na ludności autochtonicznej ofiarami były kobiety. Taki poziom przemocy i dyskryminacji odciska się mocno na zdolności tych plemion do przetrwania, tak fizycznie jak kulturowo. 

    Do tego należy dodać brak uznania praw terytorialnych ludności miejscowej i plemion autochtonicznych w dobrowolnym oddaleniu. Karanie protestów ich zwolenników i cięcia kosztów na ochronę terenów wydatnie sprzyja inwazji na te terytoria, które wobec bezbronności mieszkańców jest dla nich realnym zagrożeniem. 

Modlitwa franciszkańska

Albowiem dając - otrzymujemy
Wybaczając – zyskujemy przebaczenie
A umierając – rodzimy się do wiecznego życia.
Przez Jezusa Chrystusa Pana naszego.  Amen

Czytanie Ewangelii z dnia (Łk 9, 18-22)

albo 

Czytanie Ewangelii wg św. Łukasza (Łk 4, 16-21)

Przyszedł również do Nazaretu, gdzie się wychował. W dzień szabatu udał się swoim zwyczajem do synagogi i powstał, aby czytać. Podano Mu księgę proroka Izajasza. Rozwinąwszy księgę, znalazł miejsce, gdzie było napisane:  Duch Pański spoczywa na Mnie, ponieważ Mnie namaścił i posłał Mnie, abym ubogim niósł dobrą nowinę, więźniom głosił wolność, a niewidomym przejrzenie; abym uciśnionych odsyłał wolnymi, abym obwoływał rok łaski Pana. Zwinąwszy księgę, oddał słudze i usiadł; a oczy wszystkich w synagodze były w Niego utkwione. Począł więc mówić do nich: «Dziś spełniły się te słowa Pisma, któreście słyszeli». Oto Słowo Pańskie

Z Pism św. Franciszka z Asyżu (Nap. 18) 

Błogosławiony człowiek, który znosi swego bliźniego z jego ułomnościami, tak jak chciałby, aby jego znoszono, gdyby był w podobnym położeniu. Błogosławiony sługa, który Panu Bogu oddaje wszystkie dobra, kto bowiem cokolwiek zatrzymuje dla siebie, ukrywa w sobie pieniądze Pana Boga swego (por. Mt 25, 18) i to, co sądził, że ma, będzie mu odjęte (por. Łk 8, 18).

Rozważanie

    Pan Jezus wypełnia proroctwo Izajasza, wskazując tym samym swoje miejsce wśród ludu. Jezus niesie Dobrą Nowinę i jest równocześnie radością dla cierpiącego, chorego i uciśnionego. Nie może być inaczej. Nie możemy dopuścić takiej myśli ani zaakceptować, by Ewangelia zmieniła się w sterylną ideologię niosącą smutek i przemoc. Przesłaniem Jezusa jest przecież sprawiedliwość, pokój i radość  (Rz 14,17) dla każdego człowieka. Ludom Amazonii potrzeba Dobrej Nowiny i tego, by stała się rzeczywistością w ich kulturze i na ich ziemi. Kościół, za sprawą tego Synodu, zobowiązuje się słuchać głosu wszystkich ludów i dotrzeć do każdego z nich z przesłaniem radości i nadziei. 

    Święty Franciszek z Asyżu przypomina nam żelazną zasadę Ewangelii czyń twemu bliźniemu tak jak chciałbyś, by Tobie czyniono (Mt 7,12). Nikt nie chce być dyskryminowany ani traktowany źle. Egoizm to forma kradzieży, ponieważ Pan daje nam dobra po to, byśmy się nimi dzielili, jednak przychodzi pokusa, by je zatrzymać dla siebie. Dlatego też gromadzenie środków tylko dla nas samych czyni nas złodziejami dóbr naszych bliźnich. Ludy amazońskie mają swoje bogactwa, kulturę, tradycję i ziemię  którym to należy się szacunek i o które należy dbać. 

   Niektóre plemiona, w trosce o zachowanie swoich praw, zadecydowały dobrowolnie oddalić się od naszego rozwiniętego społeczeństwa. Powinniśmy uszanować to prawo do samookreślenia, starać się nie wchodzić im w drogę. 

Pytania do refleksji: 

- Co sądzisz o Plemionach w Dobrowolnym Odosobnieniu? Powinny pozostać w tym stanie czy raczej włączyć się do naszego społeczeństwa?

- Amazonia jest obszarem bogatym w zasoby i jednocześnie habitatem wielu ludów i kultur, także wielu gatunków roślin i zwierząt. Jaka jest moja postawa wobec eksploatacji zasobów Amazonii?

Prośby

• Za Kościół Święty, aby głosił Ewangelię wszystkim ludziom. Ciebie prosimy..
• Za rządzących, aby wiedzieli, jak dbać i szanować prawa narodów amazońskich. Ciebie prosimy..
• O pokój na całym świecie, aby ustały wszelkie chore ambicje, zniknęła niesprawiedliwość i wrogość, a wzrastała miłość i pokój. Ciebie prosimy..
• Niech Bóg wzmocni wszystkich, którzy cierpią, walczą o życie, są wyśmiewani, odrzucani, a nawet niesprawiedliwie więzieni. Ciebie prosimy..

Ojcze Nasz...

Modlitwa końcowa za Synod Panamazoński

Boże Ojcze, Synu i Duchu Święty,
oświeć swoją łaską Kościół, który jest w Amazonii.
Pomóż nam przygotować z radością, wiarą i nadzieją
Synod Panamazoński:
„Amazonia: nowe ścieżki dla Kościoła
i dla integralnej ekologii ”.
Otwórz nasze oczy, nasz umysł i serce
Po to by przyjąć to co Duch Św.
mówi do Kościoła w Amazonii.

Wzbudź uczennice i uczniów-misjonarzy,
którzy poprzez słowo i świadectwo życia
będą głosić Ewangelię narodom Amazonii,
będą bronić ziemi, roślinności i rzek regionu,
przed zniszczeniem, zanieczyszczeniem i śmiercią.

Niechaj Nasza Pani z Nazaretu, Królowa Amazonii,
wstawia się za nami,
by nigdy nie brakowało nam odwagi i zaangażowania
iść ramię w ramię z Jej Synem Jezusem. Amen!